اربعين حسيني نزديك است و عده‌اي پياده‌روي را شروع كرده و تعدادي بزودي آغاز خواهند كرد. چون زائران در اين پياده‌روي قصد عزيمت به كشوري ديگر را دارند، علاوه بر تدابير سفر بايد اقليم جديد و وضعيت خاصي را كه در آن قرار مي‌گيرند نيز در نظر بگيرند.

 اهميت موضوع ما را بر آن داشت تا با دكتر سيدمهدي ميرغضنفري، متخصص فيزيولوژي و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي ارتش در مورد تدابير حفظ سلامت در پياده‌روي اربعين از ديدگاه طب سنتي گفت‌وگويي انجام دهيم.

تدابير پيش از سفر
پياده‌روي يك تا چهار روزه از نجف تا كربلا ممكن است مشكلاتي براي زائران كم‌تحرك به وجود آورد. از اين رو چون در اين سفر به دليل پياده‌روي، فعاليت بدني عملا زياد مي‌شود، افرادي كه به اين شرايط عادت ندارند بايد از چند روز قبل از سفر، فعاليت بدني خود را زياد كنند و بعد از بازگشت نيز حتما به ورزش ادامه بدهند. مراجعه بيماران به پزشك براي گرفتن مجوز سفر، همراه بردن داروهاي ضروري و مورد نياز، رفع مشكلات حاد دنداني و حنا‌گذاري كف پاها تا بالاي مچ مخصوصا براي كساني كه پوست حساس و نازك دارند به منظور جلوگيري از زخم و تاول پاها قبل از سفر لازم است.

توجه به شرايط اقليمي
اقليم عراق نسبتا گرم و خشك است و با توجه به فصل پاييز تدابير اين فصل بايد رعايت شود. صبح‌ها سرد و ميانه روز گرم است و بايد لباس مناسبي داشته باشيد و هنگام صبح زود و غروب به بعد كلاه و شال استفاده شود، اما در ميانه روز لباس گرم را دربياوريد و با لباس سبك‌تر به سفر ادامه دهيد. از آفتاب شديد كه به سر برهنه بتابد، بپرهيزيد چون مي‌تواند منجر به خشكي پوست سر، مو، بي‌خوابي، عصبانيت، گرمازدگي، عطش و بي‌اشتهايي شود.

هنگام خواب و در ساعات سرد روز بهتر است كمر و پهلوها با شال يا پارچه‌اي بسته شود تا دچار قولنج ناشي از باد و سرما نشويد. خواب كافي اول شب تا سحر و سپس ادامه پياده‌روي و چرت كوتاه ميانه روزبخصوص براي گرم مزاجان مناسب است.

ساعات مناسب پياده‌روي
بهتر است پياده‌روي در ساعات معتدل و مناسب مزاج انجام شود. از ساعت 4 تا 5 صبح و اگر هوا خيلي سرد بود بخصوص در سردمزاجان از ساعت 7 تا 8 تا ساعت 10 تا 11 صبح و مجدد از ساعت 3 عصر تا اذان پياده‌روي انجام شود.

گرم كردن و نرمش مختصر و كشش قبل از شروع پياده‌روي و خنك كردن بدن قبل از اسكان از جمله نكاتي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد. نوشيدن آب يخ در حين پياده‌روي توصيه نمي‌شود. بر اثر پياده‌روي حرارت بدن بالا مي‌رود و با كاهش رطوبت بدن، خشكي ايجاد مي‌شود در نتيجه بسياري از افراد دچار كاهش وزن مي‌شوند.

براي اين كه سرما نخوريد
براي پاكسازي مجاري تنفسي و ميكروب كشي و جلوگيري از سرماخوردگي مقداري آب جوش در ليوان بريزيد و داخلش كمي گل بابونه يا برگ آويشن يا برگ مرزنجوش يا نعنا يا پونه بريزيد و دهان و بيني را با آن بخور دهيد و پس از ولرم شدن با قاشق گياهان آن را خارج و آن را با عسل يا نبات شيرين ميل كنيد. جهت التيام علائم سرماخوردگي و تسكين اعصاب، مقداري آب جوش روي نعنا يا گل گاوزبان بريزيد و بنوشيد.

براي بهبود گرفتگي و خشونت گلو، صدا، درد، سوزش و تحريكات ته حلق مي‌توانيد گل پنيرك يا بنفشه را در آب سرد بريزيد و پس از 20 دقيقه آب آن را ميل كنيد. از غرغره گل پنيرك در آب خنك يا ختمي در آب گرم براي گلودرد حاد و التهابي كه همراه سوزش است، استفاده كنيد.

كاربرد ماسك و چفيه در حين پياده‌روي
بهتر است در حين پياده‌روي از ماسك‌هاي استاندارد براي جلوگيري از ورود هواي آلوده و ميكروب‌هاي بيماري زا استفاده كنيد. توصيه مناسب‌تر استفاده چندمنظوره از چفيه است. مي‌توانيد با آن جلوي بيني را بگيريد تا از ورود گرد و غبار و باد سرد به سينوس‌ها محافظت كند ضمن اين كه به عنوان كلاه و سربند، در هواي سرد يا در مقابل نور شديد آفتاب از سر مراقبت مي‌كند. همچنين به عنوان زيرانداز و روانداز هنگام خواب استفاده مي شود و براي خشك كردن عرق دست و صورت هم كاربرد دارد.

با اين شرايط استـحمام كنيد
وقتي به استراحتگاهي مي‌رسيد، بلافاصله وارد حمام نشويد. صبر كنيد عرق بدن خشك شود و بعد از استحمام يكي دو ساعت در يك جاي سر بسته بمانيد تا دماي بدن متعادل شود. چون هوا باعث خشكي بدن مي‌شود بهتر است در حمام بدن را با روغن بادام شيرين يا زيتون، روغن‌مالي كنيد. دوش گرفتن با آب سرد در اقليم‌هاي گرم و خشك، ريسك ابتلا به سرماخوردگي و ذات‌الريه را افزايش مي‌دهد.

چگونگي محافظت از پاها

استفاده از روغن مورد يا پودر آن موجب مستحكم شدن تاندون‌ها مي‌شود و ماليدن روغن بابونه و بادام شيرين براي بهبود درد مفاصل توصيه مي‌شود. ماساژ پاها با آب نمك به همراه روغن بادام يا زيتون يا گرم كردن مقداري نمك و ريختن آن در پارچه و قرار دادن روي مفاصل و عضلات به رفع خستگي و گرم شدن پاها كمك مي‌كند. چون پاها ورم مي‌كنند ماساژ بايد از نوك و لابه لاي انگشتان پا شروع شود و به سمت زانو و كمي بالاتر برود و وقتي نشسته يا خوابيده‌ايد زير پا را بلند بگيريد. اگر پاها تاول زدند تاول‌ها را نتركانيد و فقط آنها را چرب كنيد.